Η νέα διαδικασία για την έκδοση συναινετικού διαζυγίου στον Συμβολαιογράφο

ΤΗΣ ΔΙΚΗΓΟΡΟΥ ΣΟΦΙΑΣ ΤΡΕΚΛΗ

Πολύς κόσμος περίμενε με ανυπομονησία την νέα διαδικασία για την έκδοση συναινετικού διαζυγίου στον Συμβολαιογράφο. 

Πράγματι στις 22-12-2017 στο , ΦΕΚ Α δημοσιεύθηκε ο Νόμος 4509/2017 όπου στο άρθρο 22 παράγραφος β αναφέρει την πλήρη αντικατάσταση του άρθρου 1441 ΑΚ που περιέγραφε την σχετική διαδικασία.

Πλέον η διαδικασία έκδοσης συναινετικού διαζυγίου έχει ως εξής:

Το ζευγάρι θα βρει δύο δικηγόρους ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ, έναν για τον καθένα (άρθρο 1441 παρ. 1 εδ β’ και 4).

Θα συντάξουν οι δικηγόροι τις απαραίτητες συμφωνίες, έγγραφες.

Αφού συμφωνήσει το ζευγάρι, θα υπογράψει τα σχετικά έγγραφα και θα γίνει θεώρηση του γνησίου των υπογραφών τους από τον Ειρηνοδίκη της περιοχής που υπάγεται ο συμβολαιογράφος που θα κατατεθούν τα έγγραφα ή θα κάνει το ζευγάρι ειδικό συμβολαιογραφικό πληρεξούσιο στους δικηγόρους τους και θα υπογράψουν μόνο οι δικηγόροι (άρθρο 1441 παρ. 1 εδ. β’).

Θα περάσουν 10 μέρες από την υπογραφή των προαναφερθέντων συμφωνιών και μετά υπογράφεται η σχετική πράξη στον συμβολαιογράφο (άρθρο 1441 παρ. 3 β), όπου συνυποβάλλονται και οι σχετικές προαναφερθείσες έγγραφες συμφωνίες. Θα πάρουμε τουλάχιστον 3 αντίγραφα από τον συμβολαιογράφο αν ο γάμος μας ήταν πολιτικός και τουλάχιστον 4 αντίγραφα αν ο γάμος μας ήταν Θρησκευτικός.

Προσοχή. Ο γάμος δεν έχει λυθεί ακόμα. Είναι υποχρεωτικό στάδιο η πνευματική λύση του γάμου (Εισαγγελέας – Μητρόπολη) και η καταχώριση στο αρμόδιο ληξιαρχείο, διαφορετικά ο γάμος ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΛΥΘΕΙ!!!

Τι αλλαγές φέρνει η διαδικασία αυτή;

Το συναινετικό διαζύγιο εκδίδεται υποχρεωτικά πλέον μόνο από συμβολαιογράφο.

Χρειάζονται απαραίτητα να συμπράξουν ΜΑΖΙ με τον συμβολαιογράφο και ΔΥΟ δικηγόροι.

Η λύση του γάμου θεωρείται ότι έχει ολοκληρωθεί ΜΟΝΟ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ ΤΗΣ ΣΤΟ ΛΗΞΙΑΡΧΕΙΟ. Πριν από αυτήν την καταχώρηση δεν έχει επέλθει λύση του γάμου.

Δεν είναι η πρώτη φορά που αλλάζει η διαδικασία έκδοσης συναινετικού διαζυγίου. Για να ακριβολογούμε είναι η τρίτη αλλαγή.

Η πρώτη διαδικασία επέβαλε δύο συζητήσεις. Στην πρώτη συζήτηση γινόταν η κατάθεση της αιτήσεως και στην δεύτερη συζήτηση, που γινόταν υποχρεωτικά μετά από 6 μήνες, επιβεβαιωνόταν η επιθυμία για λύση του γάμου και ο Δικαστής δημοσίευε την σχετική απόφαση. Μέσα σε αυτό το εξάμηνο πολλά ζευγάρια συνειδητοποιούσαν ότι δεν ήθελαν στην πραγματικότητα να χωρίσουν και το διαζύγιο τελικά δεν ολοκληρωνόταν.

Η δεύτερη διαδικασία προέβλεπε μία μόνο συζήτηση, αλλά, εκ των πραγμάτων, στην Αθήνα, είχαμε μεγάλη απόσταση, μεταξύ της καταθέσεως της αιτήσεως του διαζυγίου μέχρι την εκδίκαση της αιτήσεως (γύρω στο ένα έτος) και βέβαια είχαμε την σιγουριά της δικαστικής κρίσεως.

Το χρονικό αυτό διάστημα, της υποχρεωτικής αναμονής, λειτουργούσε ως χρόνος περισυλλογής, ως χρόνος επανακαθορισμού των προτεραιοτήτων του ζευγαριού, ως χρόνος επαναδιαπραγμάτευσης των ιδιωτικών συμφωνητικών, ειδικά όταν υπήρχαν μικρά παιδιά.

Και στις δύο προαναφερθείσες διαδικασίες οι ενδιαφερόμενοι είχαν την δυνατότητα να απευθυνθούν σε έναν μόνο δικηγόρο, που σήμαινε, εκ των πραγμάτων, ότι η διαδικασία μπορούσε να είναι και πιο οικονομική.

Τώρα με την τρίτη αυτή διαδικασία έχουμε κατάργηση του χρονικού διαστήματος από την σχετική απόφαση του ζευγαριού μέχρι την υλοποίηση και την έκδοση του διαζυγίου.

Μέσα σε 15 συνολικές μέρες μπορεί κανείς, πληρώνοντας αδρά βέβαια, αφού απασχολεί πλέον τρεις επιστήμονες, να λάβει το διαζύγιο του. Διαζύγιο όμως εσπευσμένο, χωρίς τον έλεγχο της Δικαστικής Κρίσης, χωρίς καν να προλάβουν τα συναισθήματα της απώλειας, του πένθους , να καταλαγιάσουν.

Αυτή η διαδικασία λοιπόν γεννά περισσότερα προβλήματα ή επιλύει προβλήματα;

Η προσωπική μου άποψη, ως δικηγόρος , που ασχολείται επί 20ετία με θέματα οικογενειακού δικαίου, είναι, πως οι άνθρωποι , όταν χωρίζουν , είναι, ως επί το πλείστον, συναισθηματικά φορτισμένοι. Χρειάζεται χρόνος για να κατασταλάξουν μέσα τους οι αλλαγές, να ζήσουν τον χωρισμό, να δουν ότι ενδεχομένως είναι άλλο πράγμα η πραγματικότητα από αυτό που φαντάζονταν, να δουν την ανταπόκριση των ανηλίκων τέκνων, αν υπάρχουν, την στέρηση που βιώνουν τα παιδιά όταν απομακρύνεται ο ένας γονέας από την οικογενειακή οικία.

Ο χρόνος στην προκειμένη περίπτωση που απαιτούνταν για να εκδοθεί ένα συναινετικό διαζύγιο στην Αθήνα, πολλές φορές λειτούργησε θετικά, γιατί βοήθησε ζευγάρια να αναθεωρήσουν τα όσα είχαν αρχικά αποφασίσει και να τροποποιήσουν το πρώτο ιδιωτικό συμφωνητικό που είχαν υπογράψει.

Η νέα αλλαγή στην διαδικασία έκδοσης συναινετικού διαζυγίου είναι γεγονός ότι έφερε στην Αθήνα το άμεσο διαζύγιο, αφού η έκδοσή του θα μπορεί να ολοκληρωθεί μέσα σε 15 μέρες.

Συγχρόνως όμως εκτόξευσε το κόστος έκδοσής του, αφού αντί να εργαστεί ένας επιστήμονας για την έκδοσή του θα εργάζονται πλέον τρεις και φαίνεται σαν να μην αντιλαμβάνεται ο νομοθέτης ότι, όταν υπάρχουν ανήλικα παιδιά, και ζωές, δεν είναι η ταχύτητα που ενδιαφέρει αλλά η ψυχική ισορροπία τόσο των γονέων όσων και των τέκνων τους.

Μένει το μέλλον να δείξει πως θα γίνει δεκτή αυτή η διαδικασία από τους ίδιους τους πολίτες που περίμεναν με ανυπομονησία. Είναι η ταχύτητα έκδοσης του διαζυγίου τόσο σημαντική που, στην δύσκολη οικονομική συγκυρία που βρίσκεται η χώρα μας, θα δεχθούν να πληρώσουν περισσότερα χρήματα; Είναι αρκετή η διασφάλιση με τους δύο δικηγόρους και μπορεί να αντικαταστήσει την Δικαστική Κρίση που είχαμε μέχρι τώρα; Είναι η ταχύτητα έκδοσης του διαζυγίου θετική για μια οικογένεια στο σύνολό της ή δημιουργεί προβλήματα, όταν κάποιος μετανιώσει για τα όσα υπέγραψε και το έτερον ήμισυ δεν συναινεί να τα αλλάξουν;

Ευτυχώς, για όσους δεν επιθυμούν να ακολουθήσουν την νέα αυτή διαδικασία, η οποία είναι μονόδρομος για το συναινετικό διαζύγιο εξακολουθούν και υπάρχουν οι άλλοι τρόποι έκδοσης διαζυγίου, δηλαδή της διετούς διάστασης και της υπαιτιότητας του ενός εκ των δύο συζύγων.

Παρατίθεται αυτούσιο το άρθρο, όπως υφίσταται σήμερα, μετά την τροποποίηση που έλαβε χώρα με τον Ν 4509/2017.

"Άρθρο 1441 ΑΚ"

1. Οι σύζυγοι μπορούν με έγγραφη συμφωνία να λύσουν τον γάμο τους. Η συμφωνία αυτή συνάπτεται μεταξύ των συζύγων με την παρουσία πληρεξούσιου δικηγόρου για καθέναν από αυτούς και υπογράφεται από τους ίδιους και από τους πληρεξούσιους δικηγόρους τους ή μόνον από τους τελευταίους, εφόσον είναι εφοδιασμένοι με ειδικό πληρεξούσιο. Η πληρεξουσιότητα πρέπει να έχει δοθεί μέσα στον τελευταίο μήνα πριν από την υπογραφή της συμφωνίας.

2. Αν υπάρχουν ανήλικα τέκνα, για να λυθεί ο γάμος πρέπει να ρυθμίζεται η επιμέλειά τους, η επικοινωνία με αυτά και η διατροφή τους, με την ίδια ή με άλλη έγγραφη συμφωνία μεταξύ των συζύγων, που υπογράφεται όπως ορίζεται στην παράγραφο 1 και ισχύει για δύο (2) έτη τουλάχιστον.

3.α) Η έγγραφη συμφωνία για τη λύση του γάμου, καθώς και η συμφωνία για την επιμέλεια, την επικοινωνία και τη διατροφή των ανήλικων τέκνων υποβάλλονται από τους πληρεξούσιους δικηγόρους του κάθε συζύγου, μαζί με τα ειδικά πληρεξούσια σε συμβολαιογράφο.
β) Η κατάρτιση της συμβολαιογραφικής πράξης της παραγράφου 4 του παρόντος άρθρου απέχει τουλάχιστον δέκα (10) ημέρες από την έγγραφη συμφωνία των συζύγων, η ημερομηνία της οποίας αποδεικνύεται με βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής των συζύγων από τη Γραμματεία του Ειρηνοδικείου της έδρας του συμβολαιογράφου που θα καταρτίσει τη συμβολαιογραφική πράξη.

4. Ο συμβολαιογράφος συντάσσει πράξη με την οποία βεβαιώνει τη λύση του γάμου, επικυρώνει τις συμφωνίες των συζύγων και τις ενσωματώνει σε αυτή. Τη συμβολαιογραφική πράξη υπογράφουν οι σύζυγοι και οι πληρεξούσιοι δικηγόροι τους ή μόνον οι τελευταίοι, εφόσον είναι εφοδιασμένοι με ειδικό πληρεξούσιο. Η πληρεξουσιότητα πρέπει να έχει δοθεί μέσα στον τελευταίο μήνα πριν από την υπογραφή της πράξης. Όταν η βεβαίωση αφορά στην επιμέλεια, επικοινωνία και διατροφή των ανήλικων τέκνων, η πράξη αποτελεί εκτελεστό τίτλο, εφόσον έχουν συμπεριληφθεί στη συμφωνία οι ρυθμίσεις των άρθρων 950 και 951 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας. Μετά τη λήξη ισχύος της επικυρωμένης συμφωνίας, μπορεί να ρυθμίζεται η επιμέλεια, η επικοινωνία και η διατροφή των τέκνων για περαιτέρω χρονικό διάστημα με νέα συμφωνία και με την ίδια διαδικασία.

5. Η λύση του γάμου επέρχεται με την κατάθεση αντιγράφου της συμβολαιογραφικής πράξης στο ληξιαρχείο όπου έχει καταχωρισθεί η σύσταση του γάμου.».